عوامل مرتبط با وضعیت استقلال عملکردی در فعالیتهای جسمانی سالمندان

مقدمه: استقلال عملکردی به حضور فعال سالمند در فعالیتهای روزانه اش اشاره دارد. یکی از بهترین راههای ارزشیابی استقلال عملکردی سالمندان، بررسی سطح فعالیتهای روزمره و ابزاری زندگی سالمندان می باشد. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت استقلال عملکردی در انجام فعالیتهای روزمره و ابزاری زندگی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهر همدان انجام گرفته است. روش کار: این مطالعه توصیفی مقطعی در سال 1389 بر روی 400 نفر از سالمندان بالای 60 سال شهر همدان انجام گرفت. آزمودنی ها به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده و پرسشنامه ای که شامل دو بخش کلی؛ فعالیتهای روزمره زندگی (adl) و فعالیتهای ابزاری زندگی (iadl) سالمندان بود از طریق مصاحبه تکمیل گردید. داده های جمع آوری شده با نرم افزار spss و با آزمونهای آماری t و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: میانگین نمره کسب شده در فعالیتهای روزمره 9 و فعالیتهای ابزاری زندگی برابر با 13 بود که حاکی از استقلال حدود 31 درصد سالمندان در فعالیتهای روزمره و 55 درصد در فعالیتهای ابزاری زندگی بود. اختلاف معنی داری در میانگین نمره فعالیتهای روزمره در خصوص جنس، سطح تحصیلات و ترکیب خانواده سالمندان مشاهده شد (p<0.001). میانگین نمره فعالیتهای ابزاری زندگی نیز در رابطه با سن، جنس، سطح تحصیلات، وضعیت تاهل، وضعیت اقتصادی، ترکیب خانواده و اختلاف معنی داری را نشان داد (p<0.001). نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که درصد قابل توجهی از سالمندان به نوعی در انجام فعالیتهای ابزاری زندگی به اطرافیان خود وابسته بودند؛ لذا توصیه می شود علاوه بر انجام مطالعات کیفی در این زمینه جهت واکاوی زوایای پنهان مساله، سیستم های بهداشتی و مسولین امر برنامه ریزیهای دقیق تری را در جهت شناسایی عوامل روانشناختی از جمله عوامل تسهیل کننده و بازدارنده انجام این رفتارها مد نظر قرار دهند.